توضیحات:
تئوری و یا به تعبیری دیگر توهّم توطئه تعاریف متفاوتی دارد و به طور کلی نه از یک نظریه ی مدون برخوردار است و نه دارای نظریه پردازان رسمی است. بلکه به عنوان یکی از عناصر اصلی فرهنگ سیاسی جوامع از رفتار، داوری ها و ارزیابی های مردم عادی تا نوع نگاه سیاستمداران و صاحب نظران انتزاع می شود. این مفهوم پس از چارچوب بندی از بعد مقدمات تاریخی و عینی و میزان درستی و نادرستی و نیز نتایج مترتب بر این گونه تبیین ها مورد نقد و بررسی قرار می گیرد.
دانشنامه ی امریکایی تئوری توطئه می نویسد، تئوری های توطئه یک تبیین عمومی و مشترک برای بیان علت پدیده های متفاوت اجتماعی و سیاسی است. این تبیین معمولاً دارای سه ویژگی بنیادی است: اصالت نداشتن و فراگیر بودن؛ منحصر نبودن به ایدئولوژی خاص؛ و نیز یهودستیزی [در غرب ] .(1) بر این اساس گروه های مختلف اجتماعی اعم از چپ و راست، تحصیل کردگان و عوام به تناوب به آن متوسل شده اند.